Pinanti is Pinanti! Remgeld is Remgeld!
Paul Callewaert, algemeen secretaris van Solidaris
De mogelijke verhoging van het remgeld treedt de jongste dagen naar voren als een van de denkpistes om het begrotingstekort aan te pakken. Paul Callewaert, algemeen secretaris van Solidaris, vindt dat het remgeld op die manier wordt misbruikt om de patiënt twee keer te laten betalen voor ondoelmatigheid in de zorg.
Begin deze week stuitte ik op een oud filmpje met de bekende uitspraak van voetbaltrainer Wim Reijers: “Wat Pinanti? Hoe Pinanti? Waar Pinanti? Pinanti is Pinanti!” Amusement van de bovenste plank. Het deed me denken aan de discussie over remgeld. Moet remgeld, ook niet gewoon remgeld zijn?
Met de begrotingsbesprekingen in aantocht, richten rechtse partijen het vizier op de gezondheidszorg. Onder andere MR en N-VA opperden het idee dat patiënten via een verhoging van het remgeld een bijdrage aan de sanering van het budget gezondheidszorgen moeten leveren. Het debat loopt, maar wordt het met de juiste argumenten gevoerd?
Wat remgeld?
Remgeld wordt soms verward met het persoonlijk aandeel van de patiënt. Dat laatste is het gedeelte dat een patiënt betaalt in de kosten die los van de medische behandeling voor hem worden gemaakt . Een schoolvoorbeeld hiervan is de tussenkomst van de patiënt in de verpleegdagprijs voor de kosten die tijdens het ziekenhuisverblijf worden gemaakt en die de patiënt thuis vermijdt omdat hij in het ziekenhuis ligt. Dat gaat om kosten voor maaltijden, elektriciteit-, water- en gasverbruik…
Remgeld daarentegen heeft als doel het volume aan prestaties te temperen. Remgeld moet dus remmen en ervoor zorgen dat patiënten geen onnodig beroep doen op de arts, psycholoog, tandarts, …
Waar remgeld?
Dat brengt ons bij “Waar remgeld?” Dat de patiënt in de eerstelijnszorg remgeld wordt gevraagd om overmatig of verkeerd gebruik af te remmen klinkt logisch, de patiënt heeft daar het initiatief en de volle verantwoordelijkheid. Tegelijk botst dit met het uitgangspunt dat de eerste lijn een toegankelijke ingangspoort tot zorg moet zijn. Sommige pleiten daarom voor een gratis eerstelijnszorg, anderen beschouwen een kleine bijdrage van de patiënt als normaal.
Maar wat met prestaties of behandelingen die worden voorgeschreven, maar waar het initiatief bij de voorschrijvende zorgverstrekker ligt? We denken aan verpleegkundige zorgen, kinesitherapie, logopedie, geneesmiddelen… Daar ligt de eindverantwoordelijkheid niet bij de patiënt, maar zit ze in de pen of het klavier van de voorschrijver. Stricto sensu past in dit geval remgeld vragen aan de patiënt om te uitgaven te remmen niet in het plaatje en heeft het geen enkele zin. In een mogelijk voorstel om dan remgeld te vragen bij overmatig voorschrijfgedrag, kunnen wij ons wel vinden. De facto is zo’n aanpak minstens een keer toegepast: in het geneesmiddelenbeleid in de periode 2011 – 2014 onder Minister Onckelinx. Die financiële prikkels werkten wonderwel.
Hoezo remgeld?
Maar het belangrijkste tegenargument voor het verhogen van het remgeld voor de patiënt is de manier hoe remgeld als mogelijk besparingsmechanisme in het debat werd gesleurd. Aanleiding was de budgetoverschrijding in de ziekteverzekering die vorigt jaar zichtbaar werd door onder meer het overmatig en verkeerd gebruik van de teleconsultaties. De teleconsultaties zorgden mee voor een ernstige budgetoverschrijding bij de raadplegingen en bezoeken van 68 miljoen euro. Sommige artsenbanken stelden dan maar voor om het remgeld te verhogen en de patiënt de rekening te presenteren. Een gemakkelijkheidsoplossing waartegen Solidaris zich verzet. Zolang er overconsumptie en ondoelmatig gebruik of misbruik is in de ziekteverzekering, kan en mag het remgeld niet omhoog. Het zou betekenen dat we de patiënt twee keer laten opdraaien voor ondoelmatigheid: 1 keer voor de ondoelmatigheid zelf en 1 keer voor de besparing om de doelmatigheid te bestrijden.
Remgeld voor patiënten, is geen instrument om de inkomsten van artsen te waarborgen of verhogen. Remgeld voor de patiënt is ook geen maatregel om overmatig voorschrijfgedrag en ondoelmatige zorg te laten betijen. Remgeld is Remgeld!
