Geneeskundige Dagen van Antwerpen 

Genomineerden voor KARVA-prijs 2025 gekend

GDA Op de openingsavond van de Geneeskundige Dagen van Antwerpen wordt traditioneel de winnaar van de KARVA-prijs bekendgemaakt. Artsenkrant stelt de vijf genomineerden aan u voor.

Filip Ceulemans

Om in aanmerking te komen voor de KARVA-prijs moet een project interdisciplinair, innovatief en toekomstgericht zijn. Bovendien moet het geïmplementeerd kunnen worden in de regio Antwerpen. Vorig jaar ging het Hart van Winkelomheide met de prijs aan de haal. Aan de prijs is een geldsom van 10.000 euro verbonden. 

METRODORA

METRODORA, het expertisecentrum Health Humanities aan de Universiteit Antwerpen, gericht op de samenwerking tussen geneeskunde en geesteswetenschappen, werd ingediend door dr. Ann Van de Velde en dr. Winny Ang. Dit vernieuwend Antwerps samenwerkingsinitiatief brengt expertise in zorg, wetenschap, kunst en geschiedenis samen. Vanuit een interdisciplinaire en intersectionele visie wordt gewerkt aan thema’s die raakvlakken hebben met gezondheid, welzijn, zorggeschiedenis en kunst.

De organisatie verenigt onder andere actoren uit de medische wereld, academici en kunstenaars. Door het bundelen van kennis en ervaringen ontstaat een unieke kruisbestuiving die leidt tot reflectie, educatie en publieksactiviteiten rond gezondheidszorg, met bijzondere aandacht voor gender- en diversiteitsaspecten.

METRODORA creëert projecten die de brug slaan tussen wetenschap en maatschappij, en richt zich daarbij op brede publiekswerking, intergenerationeel leren en het bespreekbaar maken van vaak onderbelichte thema’s zoals vrouwelijke gezondheid en zorgongelijkheid. De kracht van METRODORA zit in de duurzame en creatieve samenwerking over de grenzen van disciplines heen, met als doel een inclusievere en mensgerichte gezondheidszorg te bevorderen.

BE Patient Problemlist

Het project BE Patient Problemlist richt zich op een betere, snellere en gestructureerde uitwisseling van medische probleemlijsten tussen zorgverleners in de eerste, tweede en derde lijn. In plaats van een tijdrovende manuele reconstructie van de medische en chirurgische voorgeschiedenis via brieven en losse gegevens, biedt dit project een digitale Probleemlijst Viewer-Editor aan. Die laat toe om diagnosegegevens op een gestandaardiseerde manier te importeren in het eigen elektronische patiëntendossier. Bovendien kan de Viewer-Editor probleemlijsten van eenzelfde patiënt vergelijken en consolideren tussen zorgverleners.

Dankzij artificiële intelligentie en Natural Language Processing worden vrije tekstdiagnoses automatisch omgezet naar het internationaal erkende Snomed CT-codesysteem. Daardoor kunnen verschillende actoren efficiënter samenwerken rond een gedeelde, actuele probleemlijst. Het project is sterk ingebed in de Antwerpse zorgregio met deelname van huisartsen, ziekenhuisartsen en universitaire centra, en houdt rekening met diverse praktijknoden. Het draagt bij aan gegevenscontinuïteit, betere samenwerking en bereidt zich voor op toekomstige Europese vereisten zoals de European Health Dataspace.

Op de openingsavond van de Geneeskundige Dagen van Antwerpen wordt traditioneel de winnaar van de KARVA-prijs bekendgemaakt

ZORALCS-studie

De ZORALCS-studie is een Vlaams implementatieonderzoek naar longkankerscreening, geleid door de Universiteit Antwerpen en het UZA. Het project focust op het vroegtijdig opsporen van longkanker bij 55- tot 74-jarigen met een verhoogd risico, door middel van jaarlijkse lage dosis CT-scans. De studie wordt uitgevoerd in de eerstelijnszone Zuid-Oost Rand Antwerpen (ZORA) en betrekt intensief huisartsen, apothekers, lokale besturen en welzijnsorganisaties.

Via een gebruiksvriendelijk digitaal platform kunnen burgers hun risico bepalen en zich informeren over de voor- en nadelen van screening. Bij deelname plannen ze zelf een scan, met bijkomende rookstopbegeleiding via een parallelle studie (TAMIRO-STOP). Resultaten worden gedeeld met de deelnemer en zijn huisarts, die samen verdere stappen bepalen.

De samenwerking is breed gedragen: lokale besturen ondersteunen de communicatie, digipunten helpen digitaal minder vaardigen, en de eerste lijn begeleidt deelnemers van inschrijving tot opvolging. Deze integrale aanpak over disciplines heen stimuleert overleg, kennisdeling en nieuwe zorgpaden.

De ZORALCS-studie heeft reeds meer deelnemers gerekruteerd dan verwacht, met bijzondere aandacht voor laaggeschoolden en rokers. Het project toont zo hoe een gedeelde ambitie – longkanker vroeg detecteren en levens redden – muren tussen zorgverleners, beleidsmakers en burgers kan doorbreken. Het vormt een schaalbaar en innovatief model voor preventieve gezondheidszorg in Vlaanderen.

Praktijk Aan de Stroom (PAS)

Het project Praktijk Aan de Stroom (PAS) werd ingediend door de VZW Stroom met medewerking van de vier Antwerpse huisartsenkringen, de eerstelijnszones, Universiteit Antwerpen, Stad Antwerpen, het RIZIV en de Vlaamse Overheid. De aanleiding was het huisartsentekort in stedelijk Antwerpen. Vanuit deze unieke samenwerking groeide een breed gedragen initiatief om kwalitatieve en toegankelijke eerstelijnszorg te organiseren voor inwoners zonder vaste huisarts.

De PAS is een multidisciplinaire, centraal gelegen eerstelijnspraktijk in Ziekenhuis aan de Stroom (ZAS) campus Cadix. Het wordt geleid door verpleegkundigen met aanwezigheid van community health workers en in samenwerking met het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) en eerstelijnspsychologen. Via een meldpunt (telefoon en website) kunnen burgers eenvoudig gekoppeld worden aan een huisarts. Indien er in hun wijk geen plek is, krijgen ze een afspraak in de PAS. Dit systeem maakt gebruik van een innovatief digitaal platform dat praktijkgegevens (groen/oranje/rood) koppelt aan wijken.

De PAS biedt medische zorg op maat, waarbij patiënten een prioriteitsscore krijgen die helpt om hen zo snel mogelijk naar een reguliere praktijk door te laten stromen. In afwachting krijgen ze volwaardige zorg. Er wordt gewerkt aan satellietposten en langdurige ondersteuning voor praktijken die geen uitstroom kunnen opvangen.

De kracht van dit project ligt in de ongeziene samenwerking tussen een groot aantal partners en disciplines: huisartsen, eerstelijnszones, stad, universiteit, beleid en welzijnsorganisaties. Samen creëerden ze een duurzaam, schaalbaar model dat ademruimte geeft aan bestaande praktijken, medische dakloosheid opvangt en bijdraagt aan een sterker eerstelijnslandschap.

Preventiecentrum regio Turnhout

Het ‘Preventiecentrum regio Turnhout’ werd opgericht in 2009 en is sindsdien uitgegroeid tot een stevig verankerd samenwerkingsplatform in de eerstelijnszorg van de Noorderkempen. Het centrum ondersteunt huisartsen door het aanbieden van diagnostische tools en consultaties voor onder andere rookstopbegeleiding, diabeteseducatie, voedingsadvies, spirometrie en bloeddrukmetingen. Jaarlijks maken meer dan 1.200 patiënten gebruik van deze diensten.

Het Preventiecentrum stimuleert transmurale samenwerking via multidisciplinaire zorgpaden in overleg met huisartsen, specialisten, apothekers, verpleegkundigen, diëtisten en welzijnsactoren. De implementatie van zorgpaden wordt telkens ondersteund met navormingen en praktische tools voor zorgverleners.

De stuurgroep is breed samengesteld met vertegenwoordigers van huisartsenkringen, AZ Turnhout, Gezondheidsmakers, Thomas More Hogeschool en de Kempische Farmaceutische Kring. Deze samenwerking leidt tot concrete, meetbare gezondheidswinst op regionaal niveau. Met een sterke focus op preventie, kwaliteit en interdisciplinaire samenwerking speelt het Preventiecentrum een sleutelrol in het verbeteren van de eerstelijnszorg, en vormt het een inspirerend voorbeeld van geïntegreerde, patiëntgerichte gezondheidszorg.